Những điều cần biết về Pháp Luật Đại Lý Thương Mại

Đại lý thương mại vẫn luôn là hình thức kinh doanh phổ biến. Để hoạt động hiệu quả dưới hình thức này, thương nhân cần phải nắm rõ những quy định về đại lý thương mại dưới đây. Bài viết dưới đây, bilaw.vn sẽ phân tích các vấn đề liên quan để giúp quý bạn đọc hiểu rõ hơn về vấn đề này.

Về khái niệm

Căn cứ vào Điều 166 Luật thương mại 2005 quy định Đại lý thương mại là hoạt động thương mại, theo đó bên giao đại lý và bên đại lý thoả thuận việc bên đại lý nhân danh chính mình mua, bán hàng hoá cho bên giao đại lý hoặc cung ứng dịch vụ của bên giao đại lý cho khách hàng để hưởng thù lao.

Hình thức của hợp đồng

Quan hệ đại lý thương mại được xác lập bằng hợp đồng. Hợp đồng đại lý được giao kết giữa thương nhân giao đại lý và thương nhân làm đại lý. Hợp đồng đại lý phải được giao kết bằng văn bản hoặc bằng hình thức khác có giá trị pháp lý tương đương.

Nội dung của hoạt động đại lý

Nội dung gồm việc giao kết, thực hiện hợp đồng đại lý giữa bên giao đại lý và bên đại lý và giao kết, thực hiện hợp đồng mua bán hàng hóa hoặc cung ứng dịch vụ giữa bên đại lý với bên thứ ba theo yêu cầu của bên giao đại lý. Trong đại lý mua bán hàng hóa, bên giao đại lý là chủ sở hữu đối với hàng hóa hoặc tiền giao cho bên đại lý. Khi thực hiện hoạt động đại lý, bên đại lý không phải là người mua hàng của bên giao đại lý mà chỉ là người nhận hàng rồi tiếp tục bán cho bên thứ ba. Chỉ khi hàng hóa được bán, quyền sở hữu hàng hóa mới chuyển từ bên giao đại lý cho bên thứ ba.

Khi giao kết hợp đồng đại lý mua, bán hàng hóa, các bên nên thỏa thuận và ghi vào trong hợp đồng các điều khoản sau: Hàng hóa hoặc dịch vụ đại lý; Hình thức đại lý; Thù lao đại lý; Thời hạn của hợp đồng; Quyền và nghĩa vụ của các bên. Ngoài ra, các bên có thể thỏa thuận và ghi vào hợp đồng những nội dung khác như biện pháp bảo đảm hợp đồng, chế độ bảo hành đối với hàng hóa đại lý, nghĩa vụ thanh toán các chi phí liên quan đến hoạt động đại lý, hỗ trợ kĩ thuật, cơ sở vật chất cho đại lý tổ chức quảng cáo và tiếp thị, chế độ thưởng phạt vật chất, bồi thường thiệt hại. Đối tượng hợp đồng đại lý thương mại cũng là một hợp đồng dịch vụ nên đối tượng của hợp đồng đại lý là công việc mua bán hàng hóa hoặc công việc cung ứng dịch vụ của bên đại lý cho bên giao đại lý.

Hình thức của đại lý gồm

(i) Đại lý độc quyền: là hình thức đại lý mà tại một khu vực địa lý nhất định bên giao đại lý chỉ giao cho một đại lý mua, bán một hoặc một số mặt hàng hoặc cung ứng một hoặc một số loại dịch vụ nhất định.

(ii) (ii) Đại lý bao tiêu: Đại lý bao tiêu là hình thức đại lý mà bên đại lý thực hiện việc mua, bán trọn vẹn một khối lượng hàng hoá hoặc cung ứng đầy đủ một dịch vụ cho bên giao đại lý. Trong hình thức đại lý này, bên giao đại lý ấn định giá giao đại lý, bên đại lý quyết định giá bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ cho khách hàng, do đó, thù lao mà bên đại lý được hưởng là mức chênh lệch giá giữa giá mua, giá bán thực tế so với giá mua, giá bán do bên giao đại lý quy định.

(iii) Tổng đại lý mua bán hàng hoá, cung ứng dịch vụ: Đây là hình thức đại lý mà bên đại lý tổ chức một hệ thống đại lý trực thuộc để thực hiện việc mua bán hàng hoá, cung ứng dịch vụ cho bên giao đại lý. Tổng đại lý đại diện cho hệ thống đại lý trực thuộc. Các đại lý trực thuộc hoạt động dưới sự quản lý của tổng đại lý và với danh nghĩa của tổng đại lý. Các hình thức đại lý khác như: đại lý hoa hồng, đại lý bảo đảm thanh toán,…

Thù lao đại lý

Hình thức hưởng hoa hồng: Bên giao đại lý ấn định giá mua, giá bán hàng hóa hoặc giá cung ứng dịch vụ cho khách hàng; hưởng chênh lệch giá bên giao đại lý không ấn định giá mua, giá bán hàng hoá hoặc giá cung ứng dịch vụ cho khách hàng mà chỉ ấn định giá giao đại lý cho bên đại lý thì bên đại lý được hưởng chênh lệch giá. Các bên cũng có thể thỏa thuận về hình thức hưởng thù lao cụ thể, tính mức thu lao bên đại lý được hưởng: Căn cứ khoản 4 Điều 171 luật thương mại 2005, các bên có thể thỏa thuận về cách tính thù lao.

Trường hợp các bên không có thỏa thuận: Mức thù lao thực tế mà các bên đã được trả trước đó, trường hợp không áp dụng được điểm a khoản này thì mức thù lao đại lý là mức thù lao trung bình được áp dụng cho cùng loại hàng hoá, dịch vụ mà bên giao đại lý đã trả cho các đại lý khác, trường hợp không áp dụng được điểm a và điểm b khoản này thì mức thù lao đại lý là mức thù lao thông thường được áp dụng cho cùng loại hàng hoá, dịch vụ trên thị trường.

>>> Xem thêm: Các hình thức giải quyết tranh chấp kinh doanh thương mại

Thanh toán đại lý

Căn cứ Điều 176 Luật Thương mại 2005; trừ trường hợp có thoả thuận khác, việc thanh toán tiền hàng, tiền cung ứng dịch vụ và thù lao đại lý được thực hiện theo từng đợt sau khi bên đại lý hoàn thành việc mua, bán một khối lượng hàng hoá hoặc cung ứng một khối lượng dịch vụ nhất định.

Thời hạn đại lý

Căn cứ khoản 1 Điều 177 Luật Thương mại 2005, trừ trường hợp có thoả thuận khác, thời hạn đại lý chỉ chấm dứt sau một thời gian hợp lý nhưng không sớm hơn 60 ngày, kể từ ngày một trong hai bên thông báo bằng văn bản cho bên kia về việc chấm dứt hợp đồng đại lý.

Một số Lưu ý

Trừ trường hợp có thỏa thuận khác, nếu bên giao đại lý thông báo chấm dứt hợp đồng theo quy định trên thì bên đại lý có quyền yêu cầu bên giao đại lý bồi thường một khoản tiền cho thời gian mà mình đã làm đại lý cho bên giao đại lý đó.
Giá trị của khoản bồi thường là một tháng thù lao đại lý trung bình trong thời gian nhận đại lý cho mỗi năm mà bên đại lý làm đại lý cho bên giao đại lý.
Trong trường hợp thời gian đại lý dưới một năm thì khoản bồi thường được tính là một tháng thù lao đại lý trung bình trong thời gian nhận đại lý.

Tóm lại, quy định về đại lý thương mại không quá phức tạp. Thông thường, hình thức đại lý thường được các doanh nghiệp có quy mô lớn sử dụng và mang lại hiệu quả cao.

Bài viết trên là toàn bộ nội dung tư vấn và những bình luận theo quy định của pháp luật hiện hành về vấn đề thắc mắc thường gặp của quý bạn đọc xung quanh vấn đề đại lý thương mại. Đây là một trong những vấn đề được nhiều cá nhân bạn đọc hiện nay quan tâm, tuy nhiên thì không phải ai cũng có thời gian tìm hiểu và có thể nắm rõ được các quy định về vấn đề này. Mong rằng bài viết hữu ích đối với bạn. Tất cả các vấn đề thắc mắc của bạn sẽ được giải đáp nhanh chóng nhất. Liên hệ BiLaw ngay để nhận được tư vấn từ chúng tôi nhé.